23 Ekim 2023 Haftalık Ekonomik Bülten

16-23 Ekim Haftalık Ekonomik Bülten ve Haber Yorumları

Biden yönetimi, yapay zeka uygulamalarına yönelik grafik çipleri ve gelişmiş çip üretim ekipmanlarının Çinli firmalara satışına ilişkin kontrolleri güçlendirmeye çalışıyor.

Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE) eylülde bir önceki aya göre yüzde 4,47, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 71,96 artış gösterdi.

Konut Satışları, Eyl'23 - Önceki yılın aynı ayına göre %9,5 azalarak 102.656 konut satıldı. Toplam satışlar içinde ipotekli satışların payı %8,2; ilk satışların payı ise %29,7 oldu.( Bekleyen konutlarda ciddi bir artış var. Konut fiyatlarındaki artış enflasyonun altında kalacaktır. Bununla birlikte konut ruhsatlarında metre kare üzerinden başvuru miktarı azalış eğiliminde olması ve seçim öncesi yeni bir ucuz konut kredisi ihtimali bu süreci değiştirebilir)

Ukrayna'daki çatışmanın barışçıl bir şekilde sona erdirilmesi konusunu hiçbir zaman reddetmedik.- Putin

İsrail'in Gazze'ye girmesi kırmızı çizgimizdir.- İran Millî Güvenlik Komitesi Başkanı Yardımcısı

Amerika, Gazze'de yaşayanların topraklarından ayrılmaya zorlanması fikrini reddediyor.- ABD Dışişleri Bakanı

Güncel, Mevduatın %65’i yabancı para mevduatlardan (KKM dahil), % 35’i TL,

Kredilerin %22,5’i bireysel krediler, %77,5’ini ticari kredi

ABD SPK'sı SEC'in iShares spot ETF'ine onay verdiği haberleri sonrası Bitcoin fiyatı yüzde 10 artarak 30 bin doları geçti

BlackRock, CoinTelegraph'ın SEC'in ETF onayına ilişkin haberini doğrulamadı ( bitcoinde aynı sertlikte bir düşüş görüldü

IMF: Türkiye'nin altın rezervleri Ağustos ayında 9 bin 572 kg artarak 668 bin 498 kg seviyesine yükseldi

İsrail, insani yardımların geçmesinin planladığı refah sınır kapısı vurdu.

2008:

Fed Faizi: %5.5

Total ABD Borcu: 10 Trilyon Dolar

Faiz Ödemesi : 380 Milyar Dolar

Bütçe Açığının GSMH Oranı: -1.5%

2023:

Fed Faizi: %5.5

Total ABD Borcu : 33 Trilyon Dolar

Faiz Ödemesi : 970 Milyar Dolar Yıllık

Bütçe Açığının GSMH Oranı: -7.6%

Çin Hindistan gibi ülkelerin ABD tahvillerini ve dolar kullanımını azaltarak altına dönmesindeki gerekçe temel olarak uzun vadede doların zayıflayacağına ve bir noktadan sonra ABD nin parasal genişleme ile enflasyon yaratarak maliyeti pandemi döneminde olduğu gibi elinde dolar ve ABD tahvili tutan ülkeler ve kişilere yükleyeceği düşüncesi yatmakta. Savaş ve kriz dönemleri halen güvenli liman olan doların kullanımının artması, savaşları ABD açısından kaçınılmaz kılması ve güç gösterisi yapma gerekliliğini ortaya koyduğu genel olarak ekonomistlerce sık sık dile getirilmekte.

Philip Capital, KAREL-Karel Elektronik için hedef fiyatını 50,20 TL, tavsiyesini endeks üstü getiri olarak belirledi.

#AHGAZ - Pay başına 14.14 TL fiyattan 787,569 adet pay geri alınmıştır.

#KLSYN - Pay başına 6.55 TL fiyattan 71,990 adet pay geri alınmıştır.

#MPARK - Pay başına 145.34 TL fiyattan 34,000 adet pay geri alınmıştır.

#NTHOL - Pay başına 20.36 TL fiyattan 250,000 adet pay geri alınmıştır.

Worldsteel, bu yıl dünyada çelik talebinin %1,8, Türkiye'de %19 artmasını bekliyor

(İsrail'in Gazze'ye kara harekatı başlatmasının kesin olması, İran'ın Gazze kara harekatı sonrası Hizbullah üzerinden savaşı etkilemek istemesi, Gazze kara harekatının iki taraftan da ciddi kayıplara yol açacağı ve sivil kayıpların artmasının tepki çekeceği, Suriye'nin (Rusya'nın) İdlib üzerine baskısının yoğunlaşacağı, İran'ın doğrudan savaşa ktılmamakla birlikte sürecin belirsiz olacağı öngörülmekte. Türkiye ABD ilişkileri YPG ve PKK operasyonlarının yoğunlaşması ve SİHA''mızın düşürülmesi ve İsveç'in Nato üyeliğinin geciktirilmesi nedeniyle gergi. Bu süreçte yurtdışından seçim sonrasına kadar para bulunması mümkün görünmemekte. Yurtdışında tahvillerdeki faiz artışı süreci daha fazla zorlaştırmakta . Yabancıların borsadan satışı devam etmekte. Rusya ve Suudi Arabistan petrol fiyatlarını düşürmemek için arzı her pahasına kısma eğiliminde. Çin emlak tahvilleri, ABD ise hazine tahvilleri nedeni ile bir çok finansal kuruluş iflas etme riski ile karşı karşıya. Tüketici talebi yüksek tüketici ve kredi kartı faizi ile azalmakta. Firmalar daha yüksek TL ve yabancı para faiz ödemekte ve karlılıkları azalmakta. Büyük halka Arzlar yine diğer hisse senedi satışları ile finanse edilmekte. Yüksek TL mevduat faizi bir kısım parayı kendine çekmekte. Bu ortamda borsa daha riskli hale gelmekte, döviz riskleri artmakta, Riskten korunmak için altın, gümüş gibi değerli metaller (fiziki de alınabilir) , altın gümüş yatırım fonları ve borsa etf leri, gııda fonları tercih edilebilir)

Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri, Ağu'23 - Kalan vadesine göre incelendiğinde, KV dış borç stoku 211,0 mr USD oldu. Bankalar kaynaklı KV dış borç 91,8 mr USD; bankacılık dışı sektörlerin KV dış borcu ise 69,9 mr USD oldu.

İsrail Ordu Sözcüsü:

- Savaşın bir sonraki aşamasına hazırlanıyoruz

- Şu aşamada Gazze'de insani ateşkes olmayacak

- Herkes kara operasyonundan bahsediyor, buna benzer bir şey olabilir

BofA Fon Yöneticileri Anketine göre, yatırımcılar ekonomik büyüme beklentileri düştükçe nakite akın ediyorlar

Konut fiyatları reel olarak gerileme eğiliminde

Berlin'deki görüşmenin ardından Ürdün ve Mısır, Gazze Şeridi'nden sığınmacı kabul etmeyeceğini açıkladı

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı Sözcüsü: İsrail'in Gazze'deki El-Ehli Baptist Hastanesi'ni bombalaması sonucu ölü sayısı 500'e yükseldi

Çin Ulusal İstatistik Bürosu tarafından açıklanan verilere göre gayrisafi yurtiçi hasıla Temmuz-Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,9 arttı. Ekonomistler, ikinci çeyrekteki yüzde 6,3 olan büyümenin üçüncü çeyrekte yüzde 4,4'e yavaşlamasını bekliyorlardı.(Petrol fiyatını artıracak bir gelişme)

Çin'in sanayi üretimi, ekonomisinin bazı bölümlerini istikrara kavuşturmaya başlaması ve deflasyonist baskıların devam etmesiyle birlikte, Eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5 arttı.Beklentiler ise sanayi üretiminin yüzde 4,3 artacağı yönündeydi.

Ekim’de 198,3 milyar$ olan yabancı para mevduat 1,6 milyar$ artarak 13 Ekim’de 199,9 milyar$ oldu. (KKM öncesi 220 milyar dolara kadar yükselmiş döviz mevduat hesaplarının tekrar aynı seviyeye çıkması KKM dönüşleri sonrası muhtemel)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah El Sisi:

▪️ Filistinlileri Sina'ya gönderme fikri, Mısır'ı İsrail'e karşı savaşa sürüklemek anlamına geliyor.

▪️ Gazze'deki gerilimin ve barışın bozulmasının sonuçlarına Mısır'ın katlanmasını kabul etmiyoruz.

Hastane saldırısı sonrası altın ve petrol fiyatları artmış durumda. ABD 10 yıllık tahvil faizleri deki artış eğilimi elinde tahvil bulunduran bir çok banka, emeklilik fonu ve şirketi zora sokarken ABD hazine borçlanma maliyetleri artış eğiliminde. Savaşın devamı ve genişleme riskleri borsada satış getirme eğilimini güçlendirmiş görünüyor.

ABD Başkanı Biden:

"Anladığım kadarıyla Gazze'deki hastaneyi İsrail bombalamamış."

HSBC, DOCO-Do&Co Aktiengesellschaft için hedef fiyatını 4300 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, CCOLA-Coca Cola İçecek için hedef fiyatını 320 TL'den 450 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, MAVI-Mavi Giyim için hedef fiyatını 105 TL'den 130 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, BIMAS-BİM Birleşik Mağazalar için hedef fiyatını 310 TL'den 410 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, MGROS-Migros için hedef fiyatını 410 TL'den 460 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, AEFES-Anadolu Efes için hedef fiyatını 95 TL'den 140 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, SOKM-ŞOK Marketler için hedef fiyatını 90 TL'den 100 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, ULKER-Ülker Bisküvi için hedef fiyatını 54 TL'den 95 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-HSBC, TUPRS-Tüpraş için hedef fiyatını 68 TL'den 73 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "azalt" olarak korudu.

-3. Çeyrek Finansal Sonuç Tahminleri(Deniz Yatırım). Deniz Yatırım, AKCNS-Akçansa için hedef fiyatını 155,4 TL'den 235,4 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, CIMSA-Çimsa için hedef fiyatını 33,63 TL'den 43,4 TL'ye yükseltti, tavsiyesini "al" olarak korudu.

Bankaların mevduat faizleri kredi talepleri azalması nedeniyle %35 seviyesine kadar düştü. Mevcut şartlarda borsa halka arz harici cazibesi savaş ortamı ve yabancı çıkışı nedeniyle kalmadığı için, KKM dönüşleri döviz ve fiziki altına dönme ihtimali döviz fiyatlarında yeni yükseliş eğilimini tetikleyebilir. Bankalararası piyasa ile Kapalıçarşı fiyatları arasında açılan marjlar bu açıdan dikkat çekici.

ABD'de 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı, geçen hafta yüzde 7,7 ile 23 yılın yeni zirvesine çıkarken, mortgage başvuruları 1995'ten bu yana en düşük seviyeye geriledi.

Putin:

▪️Akdeniz'de ki Amerikan uçak gemileri, hipersonik füzelerimizin menzilinde. Bu bir uyarı değil, hatırlatma.

▪️Hipersonik füzeler taşıyan savaş uçakları Karadeniz'de devriye uçuşları yapacak..

İsrail Savaş Kabinesi Biden'a Gazze'ye kar

a müdahalesinin kaçınılmaz olduğunu açıkça ifade etti. -İsrail Kanal 12

Ürdün:▪️Filistinlileri Batı Şeria'dan uzaklaştırmaya yönelik her türlü girişimi bir savaş ilanı olarak değerlendireceğiz.

Biden yönetimi, Venezuela'nın petrol ve gaz sektörüne yönelik yaptırımları 6 ay için kaldırdı. Venezuela'nın günlük üretimi 300 bin varil artırması bekleniyor

Biden: İsrail'e, Hizbullah'ın çatışmaya katılması halinde savaşa gireceğimizi bildirmedik.

Deniz Yatırım, SOKM-ŞOK Marketler için hedef fiyatını 72.79 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, MGROS-Migros için hedef fiyatını 400 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, BIMAS-BİM Birleşik Mağazalar için hedef fiyatını 378.8 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, BIZIM-Bizim Toptan için hedef fiyatını 47,47 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, TOASO-TOFAŞ için hedef fiyatını 392.4 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, DOAS-Doğuş Otomotiv için hedef fiyatını 402,84 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Deniz Yatırım, FROTO-Ford Otosan için hedef fiyatını 1231.6 TL, tavsiyesini "al" olarak korudu.

-Ata Yatırım, SOKM-ŞOK Marketler için tavsiyesini 105 TL hedef fiyat ile "endeks üstü getiri" olarak başlattı.

Morgan Stanley Investment'a göre, 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirilerinin yüzde 5 veya daha yüksek olması yatırımcılar için iyi bir giriş noktası(uzun vadeli yatırımlar için Amerikan hazine tahvilleri faizleri ve yine aynı şekilde Türkiye Eurobondları cazip noktada. Alım satım derdiniz olmayacak ise Amerikan hazine bonolarını Midas üzerinden, Türk hazine eurobontlarını banka üzerinden alabilirsiniz. Türk Eurobondlarını doğrudan alırsanız Mart ayında vergi beyannamesinde göstermeniz gerekmekte. Fon olarak alırsanız ortalama getiri noktasını kısa vadede zarar ettirebilir)

KKM düşüş hızı sabit devam. Bir önceki hafta 75 milyar TL düşmüştü, bu hafta da 73 milyar TL indi (TL Mevduat ve Döviz Tevdiat hesapları verilerine baktığımızda DTH hesapları 1.9 milyar dolar artmış görünüyor. TL mevduat verileri sonrası ayrıca değerlendirme yapılabilir)

14 Ekim haftasında işsizlik sigortası başvuruları 13 bin azalarak 198 bin olarak gerçekleşti. Beklenti 210 bin başvuru olacağı yönündeydi.

14 Ekim haftasında işsizlik sigortası başvuruları 13 bin azalarak 198 bin olarak gerçekleşti. Beklenti 210 bin başvuru olacağı yönündeydi.

TCMB rezervi ve 26 Mayıs-13 Ekim değişimi (milyar$)

Brüt rezerv: 124,5 (+26,0)

Net rezerv: 22,1 (+26,5)

Net rezerv-swap: -55,5 (+5,0)

Yabancılar hisse senedi portföyü geçen hafta 12,59 mn$; DİBS ve ÖST portföyü ise 0,63 mn$ azaldı.

YP Mevduatları, 13 Eki - Yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatları önceki haftaya göre 1,53 mr$ arttı ve 173,16 mr$ oldu. Gerçek kişilerin mevduatı 0,74 mr$ artarak 101,41 mr$; tüzel kişilerin mevduatı 0,79 mr$ artarak 71,75 mr$ oldu

KKM den çıkan paranın ağırlıkla döviz mevduat hesaplarına geçtiği ve döviz mevduatındaki artışın zorunlu karşılıklar la merkez Bankası rezervlerini beslediği görülüyor. Merkez bankasının döviz rezervleri artarken piyasadan alım yapmadığı hatta satış yolu ile döviz kurunu baskıladığı düşünüldüğünde ağırlıkla ihracat gelirlerinden gelen satış kalemleri olması muhtemel görünmekle birlikte net hata noksan kalemleri dışında anlamlı görünmüyor. Rakamsal olarak KKM hesallarından TL mevduata dönüş çok olmamakla birlikte yine de süreç yürütüldüğü görülmekte.

Yabancıların tahvil ve borsadan çıkış eğilimi devam etmekle birlikte miktar olarak azalış eğiliminde, seçim dönemine kadar kurları düşük bulmaları sebebiyle eğilim devam edecektir

Powell'ın New York Ekonomi Kulubü'ndeki konuşması: Son veriler enflasyon ve istihdam hedeflerine doğru ilerleme olduğunu gösteriyor. Enflasyon hala çok yüksek.İş gücü piyasası sıkı ancak kademeli olarak soğuyor.Tahvil getirilerinin yükselmesinin ve finansal koşullarda sıkılaşmanın politika üzerinde etkileri olabilir. ( açıklamalar sonrası piyasalar yeni faiz artırmayacağına artırımı olmayacağını ve tahvil faizlerindeki yükselmenin dikkate alındığını (Fed faizleri fazla yüksek kalmış olabileceğini) söylemesi sonrası dolar paritesi106.17 ve altın onay 1961 dolara yükseldi)

Fed/Powell: Yüksek tahvil getirileri Fed'in istediği daha sıkı finansal şartları oluşturuyor

Dolar bazında endeks 277 civarında olmakla birlikte, kurlardaki baskı dikkate alındığında borsa endeksinin %20-30 yüksek olduğu düşünülebilir. Endeks son 20 yılı dikkate alındığında 135 dolar ile 550 dolar arasında gidip geldi

Orta Doğu'da yükselen tansiyonun Süveyş Kanalı üzerinden bazı nakliye kısıtlamalarına yol açabileceğini ve kış öncesinde Avrupa gaz fiyatlarında dalgalanmayı tetikleyebileceğini, ancak yakıt taşımacılığının tamamen durdurulmasının pek olası olmadığı siyasi analistlerce gündeme getirildi

ABD 10 yıllık tahvil faizleri piyasaları daraltıcı etkiye sahip iken tahvillerde uzun vadeli alım için uygun şartlar oluşma eğiliminde, önümüzdeki aylarda düşme eğilimi yüksek görünüyor. Altındaki ve petroldeki artış savaşın genişleme eğiliminin fiyatlandığını göstermekte, Dolar endeksi Powell ın yumuşama sinyalleri vermesi ve yeni bir faiz artırımı olmayacağı eğilimi ile düşmüş durumda, Powell açıklamaları sonrası yine altın ve yurtdışı Borsalarda açıklamalardan olumlu etkilendi, Dolar TL artışı enflasyon hedeflerine paralel ve enflasyonun altında artmaya devam ediyor, Merkez Bankası döviz rezervleri artış eğiliminde, Bankalararası piyasa ile kapalı Çarşı altın ve dolar parite farkları biraz daha artmış olması, fiziki altın ve dolar talebini gösteriyor. Borsada savaş ortamı, yurtdışı fon bulunamaması, yabancı satışları, artan mevduat faizleri, halka arzlara girmek için hisse satışı, kredi faizleri nedeniyle düşüş eğilimi devam ederken, 9 aylık bilanço beklentileri kağıt bazında hareketlere neden olmakta.

-Garanti BBVA Yatırım, Ak Sigorta'yı model portföyünden çıkardı.

TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi: Cari yıl sonu yıllık TÜFE beklentisi %68.01 (Önceki %67.22)

TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi: Cari yıl sonu bankalararası döviz piyasası ABD Dolar kuru beklentisi 30.0453 (Önceki 30.1422) (Piyasa bir döviz riskini öngörmemesi açısından önemli. KKM'den kısa vadeli mevduata yönelim görünüyor. Bununla birlikte seçim sonrası kur artış beklentileri oldukça yüksek ve yüksek enflasyon beklentisi ile halen Mart seçimlerini aşan vadede KKM cazibesini koruyor)

Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi, Ağu'23 - Tarım GFE aylık %6,94 arttı. Buna göre artış yıllık %41,33 oldu.

Yurt Dışı ÜFE, Eyl'23 - YD-ÜFE aylık %0,59 azaldı. Buna göre artış yıllık %57,25 oldu.

Merkez Bankaları altın alımını son aylarda hızlandırmış durumda. ABD tahvillerini özellikle Çin ve Hindistan'ın azalttığı ve altın alma eğiliminin devam ettiği görülüyor

REIDIN: Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi, Eylül'de aylık %4,63, yıllık %90,95 nominal artış gösterdi

Fitch: 2023'ün ikinci yarısında, TL mevduatları üzerinde fiyat baskılarına rağmen, yüksek kredi getirisi, enflasyona bağlı kazançlar nedeniyle bankaların karlarının bir miktar toparlanmasını bekliyoruz

Deustche Bank Merkez Bankasının faizleri %5 daha artıracağını bekliyor. (Bir kaç banka ve çoğu ekonomisti beklentisi genel olarak bu yönde. Bu faiz artışı Kredi kartı ve bireysel kredi faizlerini daha da artıracaktır)

Çin Savunma Bakanlığı:

- ABD'yi herhangi bir provokatif eylemden kaçınmaya ve bölgenin barış ve istikrarını baltalamamaya çağırıyoruz

- Çin ordusu, kesinlikle ulusal egemenlik ve güvenliğini ve deniz haklarını ve çıkarlarını savunacaktır

Vergi gecikme faizi aylık %2.5 iken, TL mevduat aylık net getirisi %3 ün üzerinde.