Haftalık Ekonomik Bülten
Dünya Haberleri
ABD Merkez Bankası (Fed) politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan artışla yüzde 5 - 5,25 aralığına yükseltti. Banka tarihteki en hızlı sıkılaşma döngüsüne ara verildiği sinyali verdi.
Gelecekte daha fazla faiz artışına işaret eden ifade karar metninden çıkarıldı. Fed Başkanı Jerome Powell veri odaklı olarak karar almaya devam edeceklerini belirtti.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ABD federal hükümet borç tavanı yükseltilmesi konusunda çözüm olmazsa ekonomik kaos dışında anayasal kriz çıkabileceği uyarısında bulundu. Mevcut borç limiti yaklaşık 31,4 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor. Demokratlar, borç limiti mevzuatı üzerinde Cumhuriyetçiler ile müzakere etmeyeceklerini söyleyerek borç limitinin önkoşulsuz artırılmasını isterken, kongrede ağırlığı olan Cumhuriyetçiler devlet kurumlarında bazı kesintilerin yapılması şartı ile 1,5 trilyon borç limiti artırımını yasa önerisini Meclisten geçirmişti.
ABD’de tarım dışı istihdam Nisan'da 253 bin yükselişle ile Bloomberg anketindeki 185 binlik beklentinin üzerinde arttı. Enflasyon göstergeleri açısından kritik önemdeki ortalama saatlik kazançlar tarafında da beklentiyi aşan bir tablo izlendi.
JPMorgan’ın First Republic Bank’ı satın aldı. Bankacılık hisselerinde PacWest Bancorp yüzde 43, Western Alliance Bancorp ise yüzde 27 haftalık düşüş kaydetti. ABD’deki en büyük halka açık bankaları izleyen S&P 500 Financial Index 2007 zirve seviyesinin altına yaklaştı.
ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi, Nisanda 47,1 ile piyasa beklentilerinin üstünde gelmesine rağmen imalat sanayisinde daralmanın sürdüğünü gösterdi.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) çekirdek enflasyonun 10 ay içinde ilk kez gerilemesinin ardından piyasaların odaklandığı faiz kararını açıkladı. Banka beklentiler doğrultusunda faizleri 25 baz puan artırdı. Karar metninde Temmuz'da APP kapsamında yeniden alımların durdurulacağı sinyali yer aldı. AMB Başkanı Christine Lagarde da basın toplantısında AMB'nin faiz artışlarına ara vermediğinin çok açık olduğunu belirtti.
Avrupa Birliğinde, Eurostat verilerine göre manşet enflasyon yıllık yüzde 6,9'dan yüzde 7'ye yükselerek yüzde 2'lik hedefin oldukça üzerindeki seyrini sürdürdü. Beklenti yüzde 6,9'du. Enflasyon aylık bazda ise beklentiye paralel yüzde 0,7 arttı.
Euro Bölgesi'nde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), Mart'ta yıllık bazda yüzde 5,9 artarken bir önceki aya kıyasla yüzde 1,5 geriledi. Böylece bölgede ÜFE art arda 6 ayda gerilemiş oldu.
Euro Bölgesi'nde ise perakende satışlar Mart ayında Şubat ayına göre yüzde 1,2 azalırken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 geriledi.
Almanya'da fabrika siparişleri, zayıflayan küresel ekonominin etkisiyle Mart'ta yüzde 2,2 düşüş beklentisine karşın yüzde 10,7 azalarak kovid-19 salgınının zirve yaptığı Nisan 2020'den bu yana en büyük aylık düşüşü gösterdi.
Financial Times gazetesinin haberine göre Avrupa Birliği, Rusya'ya askeri ekipman sağladığından şüphe edilen Çinli şirketlere karşı yaptırımlar açıklayacak.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov tahıl koridorunun uzatılması için, “şimdiye kadar iyimser olmak için çok az gerekçe var”
İngiltere'nin Avustralya ve Yeni Zelanda ile Brexit sonrası yeniden müzakere ettiği serbest ticaret anlaşmaları her üç ülkede de 31 Mayıs 2023 gecesinden itibaren devreye girecek.
Ekonomik Kuruluş ve Kurum Değerlendirmeleri
Uluslararası Para Fonu (IMF), Asya – Pasifik Bölgesi için ekonomik büyüme tahmininin 0,3 artırılarak yüzde 4,6’ya yükseltildiğini duyurdu. Çin’in bu yıl ekonomik büyüme tahmininin 0,8 puan artırılarak 5,2’ye yükseltildiği, gelecek yıl için büyüme tahminin ise 4,5 ile sabit tutulduğu kaydedildi.
S&P Global Ratings Başekonomisti Paul Gruenwald:Fed'in 25 baz puan artış yapmasını bekliyoruz. Petrol fiyatlarının 85 dolar ile 90 dolar olacağını düşünüyoruz.Çin'in büyümesini %5.5 olarak ön görüyoruz ama yukarısı da olabilir.
Dünya Ekonomik Forumu'nun (DEF) araştırmasına katılan başekonomistler, bu yıl küresel bir resesyon ihtimali üzerinde ikiye bölünürken ekonomistlerin yüzde 76'sı, hayat pahalılığının birçok ülkede "kriz" seviyesinde süreceğini, özellikle gelişmekte olan ülkelerde bu durumun "akut" bir sorun olacağını tahmin ediyor.Ekonomistlerin yüzde 67'si, bu yıl yeni banka iflasları ve "ciddi finansal sorunların" yaşanma ihtimalini oldukça yüksek görüyor.
BofA stratejistleri geçtikleri bilgi notunda Fed'in sıkılaşma döngüsünde sona gelindiği sinyallerine rağmen hisse senedi almak için aceleci davranılmaması gerektiğini ve yeni bir 'yapısal boğa ortamı' için Fed gevşemesini tetikleyecek bir resesyon yaşanması gerektiği uyarısında bulundu.
JPMorgan Asset Management Sabit Getirili Varlık Yöneticisi Jason Davis, ABD tahvillerinin Fed’in Eylül ayında faiz indirimlerine gideceği beklentisi ile ralli yapmaya hazırlandığını söyledi.
JPMorgan 14 Mayıs seçiminin ardından “ortodoks politikalara güçlü bağlılık” oluşması halinde MSCI Türkiye endeksinin dolar bazında %74 yukarı yönlü potansiyele sahip olacağını, “ortodoks politikalara ılımlı bir dönüş” yaşanması halinde %29 düşüş ihtimali ortaya çıkacağını öngördü.
JPMorgan stratejistleri David Aserkoff ve Inga Q. Galeni imzalı, 2 Mayıs tarihli aporunda, Dolar/TL tahminleri “güçlü ortodoks politika” senaryosunda 25, “ılımlı ortodoks politika senaryosunda 30 seviyesinde öngörüldü.
Allianz Trade’in Küresel İflas Raporu'na göre, ünya çapında ise iflaslar 2023 yılında yüzde 21, 2024 yılında ise yüzde 4 artacak. Türkiye’de bu yıl iflaslar yüzde 50 artacak. 2024 yılında ise iflaslarda yüzde 10 düşüş bekleniyor.
Türkiye'de seçimlere sayılı günler kala, İsviçreli Swisquote risklerini azaltmaları için müşterilerine seçin öncesi Türk lirası pozisyonlarını kapatma çağrısında bulundu.
Türkiye Haberleri
Erdoğan, "Seçimden hemen sonra 7 bin 500 lira üzerindeki emekli maaşlarıyla ilgili bir düzenleme yapacağız. Memurlarımızın maaşlarına Temmuz'da sadece enflasyon farkı eklemekle kalmayacak refah payı artışı da yapacağız
Erdoğan, "Küçük esnafımızın prim ödeme gün sayısını SGK'lılarla eşitleyerek 7200 güne indiriyoruz. Bu çalışmadan 1 milyon küçük esnaf faydalanacak." açıklamasını yaptı
Erdoğan, "Bu yıl için destek ödemesiyle birlikte yaş çay alım fiyatını kilo başına yüzde 64 artırarak, 11 lira 30 kuruşa çıkartıyoruz" dedi.
Ticaret Bakanlığı, kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatlarını “ihracı kayda bağlı mallar listesine” ekledi.
Deprem bölgesindeki gerçek ve tüzel kişilerin çeklerinin ibraz süreleri 9 Haziran'a kadar durduruldu.
Türkiye İstatistik ve Anketler
TÜFE, Nis'23 - TÜFE aylık %2,39 arttı. Buna göre enflasyon yıllık %43,68 oldu. Çekirdek enflasyondaki (C-Endeksi) yıllık artış ise %45,48 oldu.
ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Nisan ayında %4.86 arttı.E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı %105.19 olarak gerçekleşti. Ocak-Nisan dönemi enflasyon oranı ise %29.27 oldu.
Yurt İçi ÜFE, Nis'23 - Yİ-ÜFE aylık %0,81 arttı. Buna göre artış yıllık %52,11 oldu.
Perakende Otomotiv Satışları, Nis'23 - Önceki yılın aynı ayına göre %62,7 artarak 97.679 otomobil ve hafif ticari araç satıldı. Toplam satışlar içinde otomobil satışlarının payı %79,2; hafif ticari araç satışlarının payı ise %20,8 oldu.
Bloomberg HT Tüketici Eğilim Anketi, Nis'23 - Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi %10,7 arttı ve 77,81 oldu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) brüt rezervleri 28 Nisan haftasında 114,9 milyar dolara geriledi. Bir önceki hafta brüt rezervler 116,1 milyar dolar olarak kaydedilmişti.Net rezervler ise geçen hafta 6,4 milyar dolara geriledi. Bir önceki hafta net rezervler 8,3 milyar dolar olmuştu. Geçen hafta ile birlikte TCMB'nin net rezervi 1,5 ayda 12,5 milyar dolar azaldı.
Kur korumalı mevduatlarda geçen hafta toplam büyüklük 109,1 milyar dolara ulaşarak yeni rekor seviyeye yükseldi.
Menkul Kıymet İstatistikleri, 28 Nis - Yurt dışında yerleşik kişilerin önceki haftaya göre hisse senedi portföyü 178,42 mn$ azaldı; DİBS ve ÖST portföyü ise 538,60 mn$ arttı.
YP Mevduatları, 28 Nis - Yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatları önceki haftaya göre 2,03 mr$ azaldı ve 186,77 mr$ oldu. Gerçek kişilerin mevduatı 0,35 mr$ azalarak 111,76 mr$; tüzel kişilerin mevduatı 1,68 mr$ azalarak 75,01 mr$ oldu.
Reel Efektif Döviz Kuru, Nis'23 - ÜFE Bazlı reel efektif döviz kuru endeksi 90,09; TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi ise 58,94 oldu.
Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri, Şub'23 - Firmaların net döviz pozisyonu 86,8 mr USD açık oldu. Kısa vadeli net döviz pozisyonu ise 65,2 mr USD fazla oldu.
Türkiye 5 yıllık CDS primi 553.28 puan
Vix korku endeksi 17,67 puan
Move volatilite endeksi 130,21 puan
DXY Dolar paritesi 101.069
USD10Y Tahvil faizi %3.467
Baltık Kuru Yük İndeksi 1558 puan
Yorumlar
Dünya
ABD Merkezli Bankalara ilişkin risklerin devam ettiği ve küçük ve orta büyüklükteki bankalardan mevduat çıkışlarına ilişkin endişelerin devam ettiği görülmekte. Son olarak First Republic Bank’ın JP Morgan tarafından alınması, ABD Hazine Bakanlığının satışları yönlendirdiği ve krizlere diğer bankalar aracılığıyla müdahale ettiği algısını güçlendirmekte. ABD’de iki parti arasındaki mücadelenin borçlanma tavanı üzerinden devam etmesi ve sürecin uzaması gerginlik yaratırken, genel beklenti borçlanma tavanının artırılacağı ve ya askıya alınacağı şeklinde.
FED’in faizleri beklendiği şekilde 25 baz puan artırması ancak faiz artırımına dönük ifadenin açıklamadan çıkartması, bundan sonraki süreçte faizlerin artırma eğiliminin sonuna geldiği şekilde yorumlanmakta. ABD istihdam verilerinin iyi gelmesi piyasalarca resesyon beklentilerini azalttı.
ABD ve AB’nin resesyon beklentileri ile ilgili endişeler devam ederken, Çin ve Asya piyasalarında büyüme beklentilerinin artması, petrol ve enerji fiyatları ile sanayi emtiaları fiyatlarındaki düşüş eğiliminin tersine dönmesi beklentilerini artırmakta.
AB’nin faiz artışlarına ise yüksek enflasyon nedeni ile devam edileceği algısı hakim iken, üretici fiyatlarındaki düşüş eğilimi belirginleşmekte. Bu durum dolar ve avro açısından avro lehine bir yükseliş eğilimini güçlendirmekte.
Genel olarak piyasalarda faizlerin yükselişinin son bulduğu algısı altını borsalar ve kripto paralar ve tahvillere dönük olumlu algıyı artırırken, resesyon beklentileri ise emtia ve borsalarda olumsuz etkileri ön plana çıkartmakta. Piyasalardaki volatilite endeksleri ise stabil olması, çok fazla hareket olmayacağı algısını güçlendirmekte.
Türkiye
Seçime dönük açıklamalar devam ederken, piyasalarda merkez bankası kuru ile kapalı çarşı kuru arasında oluşan makas, fiyatlamaların kapalı çarşı fiyatlarına göre mal ve hizmet fiyatlarını güncellemesine neden olmakta. 2 Mayıs tarihinde yoğun kur korumalı mevduat dönüşünün karşılanması şimdilik döviz kurunda seçime kadar ciddi bir hareket olmayacağı algısını güçlendirmiş görünmekte.
Enflasyon rakamlarındaki artış eğilimi devam ederken, baz etkisi ile yıllık enflasyonun aşağı gelirken daha önce %50’lere kadar artmış ÜFE, TÜFE farkının %10’a kadar inmiş olması, Üretici fiyatları kaynaklı enflasyonun azaldığını göstermesi açısından önemli bir gösterge.
Seçimde son 11 anketinin ortalaması seçiminin 2. Turuna kalacağını gösterirken, 3 anketin ilk turda Kılıçdaroğlu’nun kazanacağını göstermekte.
Beklentiler seçimleri hangi aday kazanırsa kazansın, enflasyon eğiliminin ve piyasa faizlerindeki artış eğiliminin devam edeceği, döviz kurlarında artış eğiliminin muhalefet adayı kazanması durumunda faizlerle birlikte artacağı, mevcut iktidarın değişmesi durumunda turizm gelirleri ile bir süre daha döviz kuruna baskı yapılabileceği ancak sürecin uzun süre devam ettirilmesi imkanının bulunmadığı yönünde genel olarak değerlendirilebilir.
Borsada yabancı çıkışları ile birlikte düşük hacimlerde endeksin ciddi anlamda seçim öncesi döviz kurunda olan belirsizlik ve ikinci tura kalma olasılığı nedeniyle satış eğilimine döndüğü, kamu bankaları yatırım şirketleri aracılığıyla düşüşe dönük alımların yeterli olmadığı genel olarak değerlendirilmekte.
Yorumlar
Yatırım tavsiyesi değildir
Kpro | Yönetim | Finans