Haftalık Ekonomik Bülten
Dünya
ABD'de imalat sanayi PMI Nisan'da beklentileri aştı. Ülkede, imalat PMI Nisan’da aylık 1,2 puan artışla 50,4'e çıkarak 6 ayın en yüksek seviyesini gördü. Hizmet sektörü verisi de aynı dönemde 1,1 puan artarak 53,7 ile 12 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
ABD Merkez Bankası (Fed), genel ekonomik faaliyetin son haftalarda "çok az" değiştiğini belirtirken, fiyatlar artışlarının 'yavaşlamış gibi' göründüğünü, ev ve kira fiyatlarının çoğu yerde dengelendiği ancak rekor seviyelere yakın kaldığı bildirildi. Bankaların artan belirsizlik ve likidite konusundaki endişeler nedeniyle borç verme standartlarını sıkılaştırdığı kaydedildi.
ABD Çalışma Bakanlığı, ilk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı, 15 Nisan ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 5 bin kişi artarak 245 bine yükseldi.
ABD Hazine Bakanı Yellen, " Çin ile her iki ülke de ekonomik alanda sağlıklı rekabetten yararlanabilir. Ancak her iki tarafın da fayda gördüğü sağlıklı ekonomik rekabet, yalnızca rekabet adil olduğunda sürdürülebilir. Çin'in haksız ekonomik uygulamalarına yanıt vermek için müttefiklerimizle ortak olmaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
ABD'de inşaat izinleri, Mart'ta yıllık bazda da yüzde 24,8 azaldı.
Strazburg'da gerçekleştirilen AP Genel Kurul oturumunda, kara para aklamayı önleme ve mali denetim için kripto varlık transferlerini izlemeyi içeren ilk AB kuralları, oy çokluğuyla kabul edildi.Yeni kurallara göre, diğer finansal işlemlerde olduğu gibi kripto transferler de her zaman takip edilecek ve şüpheli işlemler engellenecek.
Çin Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre, 2023 yılının ilk çeyreğinde Çin ekonomisi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5 büyüdü. Ekonomistler yüzde 4 büyüme bekliyorlardı.
Çin Merkez Bankası gösterge borç verme faiz oranını beklentilere paralel olarak 1 yıl vadeli kredi ana faiz oranını (LPR) yüzde 3,65 ve 5 yıl vadeli oranı yüzde 4,30’te sabit tuttu.
Rusya Başbakan Yardımcısı ve Sanayi ve Ticaret Bakanı Denis Manturov, Hindistan ile serbest ticaret anlaşmasını tamamlamak için görüşmeleri artırmayı planladıklarını bildirdi.
OPEC ve müttefiklerinin arzı kısma planını açıklamasıyla fiyatlarda görülen yükseliş trendi tersine döndü. Fiyatlar faiz artışı, küresel yakıt talebinde görünüme ilişkin endişelerle düşüşe geçti.Haziran vadeli ABD tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 1,2 düşerek 76,92 dolardan, Haziran vadeli Brent petrol yüzde 1,2 düşüşle 80,69 dolardan işlem görüyor.
Singapur'da işlem gören demir cevheri vadelileri Çin'deki talep görünümünün etkisiyle yüzde 3'ü aşan düşüşle ton başına 105 dolar seviyesine geriledi. Geçen hafta demir cevheri fiyatlarında yüzde 7'yi aşan gerileme görülmüştü.
Birleşmiş Milletler (BM), Genel Sekreter Antonio Guterres'in iletişim trafiğinin ABD tarafından izlenmesinden duyduğu rahatsızlığı ifade etmek için bu ülkenin BM Daimi Temsilciliğine nota verdiğini açıkladı.
Ekonomik Kuruluş ve Kişi Yorumları
IMF tarafından açıklanan Dünya Ekonomik Görünüm raporuna göre Çin 2023-2028 döneminde küresel büyümeden yüzde 22,6'lık pay alacak. Çin'i yüzde 12,9'luk payla Hindistan, yüzde 11,3 ile ABD takip edecek.
Goldman Sachs, bankacılık krizi sonrasında Avrupa Merkez Bankası nihai politika faizi beklentisini yüzde 3,75 olarak güncelledi.
S&P:Yayınladığı bir raporda,“Türk bankalarının, olumsuz piyasa duyarlılığına, artan riskten kaçınmaya, küresel likiditedeki düşüşlere ve yüksek finansman maliyetlerine karşı özellikle savunmasız olduğunu düşünüyoruz.”
Bank of America'nın Avrupalı 150 fon yöneticisi arasında yaptığı ankete göre katılımcıların yüzde 70'i Avrupa hisselerinde aşağı yönlü bir hareket beklerken yüzde 58'i ise önümüzdeki 12 ayda resesyon bekliyor.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Christine Lagarde, Jeopolitik risklerin yüksek enflasyona, düşük ekonomik aktiviteye ve uluslararası ticarette azalmaya yol açtığına işaret ederek, "Küresel değer zincirleri jeopolitik çizgiler boyunca parçalanırsa, tüketici fiyatlarının küresel seviyesindeki artış kısa vadede yaklaşık yüzde 5 değişebilir" dedi.
Dünya Çelik Birliği (Worldsteel), küresel çelik talebinin bu yıl yüzde 2,3 artarak 1,822 milyar tona yükselmesinin beklendiğini açıkladı.
Fitch Solutions'a göre, küresel pirinç pazarı yirmi yılın en büyük açığını 2023'te kaydedecek.
Türkiye
Merkez Bankasının Bankalara saat 13'e kadar döviz satabileceğine ve her bankanın satabileceği döviz miktarına ilişkin limit belirlemesine ilişkin yazı gönderildiği haber kaynaklarında paylaşıldı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, konutlarda kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan ve 1 Temmuz'da sona erecek olan düzenlemeyi uzatacaklarını açıkladı.
Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden projesini duyurdu. TOKİ eliyle gerçekleştirilecek dönüşümde maliyetin yarısını devletin karşılayacağı belirtilirken TOKİ eliyle başlatılacak inşa süreci en geç 2 yıl içinde tamamlanacak, bu süreçte 10 bin 500 TL taşınma ve aylık 5 bin 250 TL kira yardımı yapılacak. Projeye göre 100 m² 2+1 daire için 750 bin TL’lik kısmı devlet karşılayacak kalan tutara ise yüzde 10 peşinat ve 5 bin 625 TL’den başlayan taksitle 10 yıl vade olanağı sunulacak.
120 m² 3+1 daire için ise 900 bin TL’lik kısmı devlet karşılayacak kalan tutara ise aynı şekilde yüzde 10 peşinat ve 6 bin 750 TL’den başlayan taksitle 10 yıl vade olanağı sağlanacak.
Nebati, deprem felaketi öncesinde açıkladıkları KGF paketlerinin hacminde artışa giderek 250 milyar liralık KGF limitini toplam 400 milyar liraya yükselttiklerini belirtti.
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, hükümetin kamu işçisi için yeni teklifinin 12 bin lira taban ücret ve ilk altı ay için yüzde 40 artış olduğunu bildirdi. Kamu işçisi tarafının talebi 15 bin taban maaş ve yüzde 45 zam olmuştu.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'ye mevcut F-16 savaş uçaklarının iletişim kabiliyetini modernize etmek üzere "çoklu bilgi dağıtım sistemi" olarak da bilinen taktik veri bağlantı (TDL) sistemi Link-16'nın modernizasyon kitlerinin satışına onay verdi.
Halkbank davasında ABD'de son yargı merci olan Yüksek Mahkeme, Halkbank'ın "Yabancı Devlet Dokunulmazlık Yasası" kapsamında, hakkındaki davanın düşmesi talebiyle yaptığı başvuruyu rederken, İstinaf mahkemesinin usule ilişkin konuyu yeniden değerlendirmesine hükmetti.
12 anket şirketinin son araştırma sonuçları...
AVRASYA: Kılıçdaroğlu 53,5 - Erdoğan 39,7
MAK: Kılıçdaroğlu 47,8 - Erdoğan 43,7
TÜRKİYE RAPORU: Kılıçdaroğlu 54,5 - Erdoğan 45,6
AR-G: Kılıçdaroğlu 46,2 - Erdoğan 43,1
AKSOY: Kılıçdaroğlu 55,6 - Erdoğan 44,4
PİAR: Kılıçdaroğlu 57,1 - Erdoğan 42,9
ALF: Kılıçdaroğlu 55,1 - Erdoğan 44,9
SAROS: Kılıçdaroğlu 42,6 - Erdoğan 41,1
Metropoll: Kılıçdaroğlu 42,6 - Erdoğan 41,1
YÖNEYLEM: Kılıçdaroğlu 43,8 - Erdoğan 39,2
Gezici: Kılıçdaroğlu 53,4 - Erdoğan 39,2
ORC: Kılıçdaroğlu 48,9 - Erdoğan 41,5
Türkiye İstatistikleri
Kur korumalı mevduatta artış ivmesi devam etti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Kur Korumalı Mevduat hesaplarına 7 Nisan haftasında net giriş 75,8 milyar lira oldu. Veri, 53 haftanın zirvesi olarak kaydedildi.
TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. tarafından yapılan araştırmaya göre, 31 organize sanayi bölgesinde ortalama kira artış oranı yüzde 111 olarak gerçekleşti. Adana yüzde 189’luk artış oranıyla ilk sırada yer alırken, İzmir yüzde 176 ile ikinci, Manisa yüzde 175 ile üçüncü oldu.
Sektörel Güven Endeksleri, Nis'23 - Mevsimsellikten arındırılmış (MA) endeks önceki aya göre hizmet sektöründe %1,1 arttı; perakende ticaret sektöründe %1,3 azaldı ve inşaat sektöründe ise %0,1 azaldı.
Kapasite Kullanım Oranı, Nis'23 - İmalat sanayinde mevsimsellikten arındırılmış (MA) kapasite kullanımı önceki aya göre 1,4 puan artarak %75,6 oldu.
Reel Kesim Güven Endeksi, Nis'23 - Mevsimsellikten arındırılmış (MA) endeks önceki aya göre 1,0 puan artarak 105,1 oldu.
Finansal Hizmetler Güven Endeksi, Nis'23 - Endeks (FHGE) önceki aya göre 6,4 puan arttı ve 148,3 seviyesinde gerçekleşti.
Program Tanımlı Faiz Dışı Denge, Mar'23 - Faiz dışı denge, maliye ve program (IMF) tanımlamasına göre sırasıyla 2,1 mr TL açık ve 31,9 mr TL açık verdi. 12 aylık toplamda ise maliye tanımlı 93,2 mr TL açık; program tanımlı 250,4 mr TL açık verdi; fark -157,2 mr TL oldu.
Menkul Kıymet İstatistikleri, 14 Nis - Yurt dışında yerleşik kişilerin önceki haftaya göre hisse senedi portföyü 179,01 mn$ arttı; DİBS ve ÖST portföyü ise 6,47 mn$ azaldı.
Yurt Dışı ÜFE, Mar'23 - YD-ÜFE aylık %1,65 arttı. Buna göre artış yıllık %40,35 oldu.
Tüketici Güven Endeksi, Nis'23 - Aylık %9,2 artarak 87,5 oldu. Maddi durum beklentisi %12,8 arttı ve genel ekonomik durum beklentisi de %14,7 arttı.
Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi, Şub'23 - Tarım GFE aylık %1,22 arttı. Buna göre artış yıllık %69,99 oldu.
Piyasa Katılımcıları Anketi, Nis'23 - Yılsonu beklentisi TÜFE için %37,8 (ö.%37,7); USD/TL için 23,15 (ö.22,91) oldu. 2023 yılı büyüme beklentisi %3,5 (ö.%3,5). 12 ay sonra TÜFE %31,0 (ö.%31,6) ve USD/TL 24,08 (ö.23,52) bekleniyor. 2024 yılı büyüme beklentisi ise %4,4 (ö.%4,4).
Konut Fiyat Endeksi, Şub'23 - Konut Fiyat Endeksi aylık %8,4 arttı; yıllık %141,5 arttı. TÜFE'ye göre yıllık reel değişime bakıldığında ise %55,6 arttı. Konut m2 birim fiyatı ise 20.494 TL oldu.
Konut Satışları, Mar'23 - Önceki yılın aynı ayına göre %21,4 azalarak 105.476 konut satıldı. Toplam satışlar içinde ipotekli satışların payı %24,0; ilk satışların payı ise %31,2 oldu.
Türkiye 5 yıllık CDS primi 549.90 puan
Vix korku endeksi 18.00 puan
Move volatilite endeksi 120.84puan
DXY Dolar paritesi 101.750
USD10Y Tahvil faizi %3.541
Baltık Kuru Yük İndeksi 1504 puan
Yorumlar
Dünya
ABD’de düşük gelen enflasyon verileri sonrası faiz artırılmayacağı fiyatlaması geçen hafta öne çıkarken imalat verilerinin iyi gelmesi, tüketici harcamlarındaki artış eğilimi faizlerde tekrar artış eğilimini güçlendirirken, konut satışları, inşaat izinleri ve işsizlik başvurularındaki artış ise tersi beklentileri öne çıkartıyor. Vix korku endeksi ve Move volatilite endekslerindeki düşük rakamlar piyasalarda şimdilik ciddi bir risk algısı olmadığını göstermekte.
Petrol fiyatlarında OPEC+ arz kısıntısı kararı sonrası %8'e yakın yükselen fiyatların ABD ve AB'de durgunluk beklentileri ile %7'ye yakın düşmesi dikkat çekici, aynı şekilde demir cevherindeki düşüşlerin devam etmesi sanayi emtialarındaki düşüş eğilimi konusunda dikkati çekerken, Çin'in büyüme verilerinin yi gelmesi bu eğilimi tersine çevirebilir.
AB'nin kripto paralara dönük kara para ve hareketlerinin izlenmesine dönük kararları borsa ve piyasalar için yasal altyapı oluşturması açısından olumlu görülebilir.
Türkiye
Seçim gündemi gündemi oluştururken seçim anketleri meclis ağırlığının muhalefet kanadı lehine değişeceğini gösterirken, C.Başkanlığı seçimi konusunda farklı anketler farklı sonuçlar göstermekte. Oluşacak tabloya göre farklı yatırım bankalarının farklı öngörüleri olmakla birlikte döviz kurunda yukarı yönlü hareket olacağı, muhalefet adayının kazanması durumunda ise merkez bankası faizlerinin %45-50 bandına geleceği, bu durumun yurtdışı sıcak para akışını tersine çevireceği, mevcut yönetimin devamı durumunda ise merkez bankasının gösterge faizi sabit kalırken kredi faizlerindeki artış eğiliminin devam edeceği genel olarak kabul edilebilir görünmekte.
Merkez Bankasının kapalıçarşıdan döviz alımı yapması , bireysel kredi kullandırımına ilişkin 70.000 TL limite kadar kullandırım yapılması haberleri sonrası, döviz alım satım marjlarının artırılması, banka bazında döviz satım limiti belirlenmesi ve işlem saati kısıtlaması haberleri döviz konusunda belirsizliklerin artmasına yol açmakta.
Konut satışları ciddi oranda azalırken fiyatlarının artması deprem sonrası kira ve konut piyasasında olan talebe bağlanmakla birlikte, konut fiyatlarında maliyetlerden bağımsız reel artışların sonuna gelindiğini göstermesi ve konut kredisi faizlerindeki artışın devam edeceği beklentileri ile önemli bir gösterge.
Yabancıların geçen hafta hisse senedi piyasasında geçen haftalara göre satım yerine alım yapması seçimlere az bir süre kalmış iken pozisyon alınması açısından önemli bir gösterge olabilir.
Yorumlar
Yatırım tavsiyesi değildir
Kpro | Yönetim | Finans