Haftalık Ekonomik Bülten
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus ordusunun Ukrayna’da ele geçirdiği Herson ve Zaporijya bölgelerinin sözde bağımsızlıklarını tanıyan kararnameleri imzalamasının ardından düzenlenen törende Donetsk, Luhansk, Herson Zaporijya'nın ilhakını resmen açıkladı.
ABD yönetimi, Rusyanın Ukrayna'nın "ilhak" kararını kınayarak yüzlerce Rus şahıs ve kuruluşa yaptırım kararı aldı.
Rusya, kara yolu taşımacılığında dost olmayan ülkelere topraklarını kullanmayı yasakladı. Çeşitli gıda, giyim ve teknolojik ürünlerin yanı sıra tıbbi malzemeler yasaktan muaf tutuldu.
Rusya'dan İtalya'ya gaz akışı durdu
Gazprom: Moldova ile doğal gaz sözleşmesini her an feshedebiliriz
Rusya Merkez Bankası yurt dışına para transferine uygulamakta olduğu sınırlamaları 31 Mart 2023'e kadar uzattı. Rus vatandaşlarının yanı sıra "dost" ülke vatandaşlarının da para transfer sistemleri aracılığıyla yabancı hesaplarına ayda 1 milyon dolara kadar ve 10.000 dolardan fazla para aktarabileceklerini söyledi.
Danimarka Enerji Ajansı, Baltık Denizi'nde Rusya'ya ait Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki gaz sızıntılarının durduğunu açıkladı. İki ülke de sızıntıların kaza değil, kasıtlı bir eylemin sonucu olduğuna yönelik işaretler bulunduğunu açıklamıştı.
NATO: Boru hatlarına sabotaj kararlı karşılık bulacak
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ülkesinin NATO'ya hızlandırılmış katılım başvurusunu imzaladı
Zelenskiy: Rusya tahıl anlaşmasını bozmaya hazırlanıyor
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, ABD'nin Ukrayna'ya 1,1 milyar dolarlık yeni silah ve ekipman yardımı sağlayacağını belirtti.
AMB/Lagarde: Faiz artışları gelecek toplantılarda da sürecek
Londra Metal Borsası (LME), Rusyan’nın alüminyum, nikel ve bakır arzını kısıtlamaya dönük kararlar sonrası söz konusu metallerde ciddi bir fiyat artışı gerçekleşti.
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, şirketler için daha yüksek faiz giderinin ve kötüleşen iş koşullarının 2023 ve sonrasında temerrüt oranlarını artıracağı uyarısında bulunarak, Euro Bölgesi ve İngiltere'nin son çeyrekte resesyona girmesinin beklendiğini duyurdu.
Dünya Bankası Başkanı David Malpass, eurodaki zayıflama ve yüksek enflasyonun Avrupa'da resesyon olasılığını artırdığını ifade etti.
ABD 10 yıllık tahvil getirileri yüzde 4,015'e yükselerek Ekim 2008'den bu yana en yüksek seviyesini görmüş oldu.
Dolar Endeksi Asya işlemlerinde 1.359 ile rekor tazeledi. Endekste yükseliş yedinci güne taşındı.
Avrupa Bölgesi enflasyonu Eylülde yüzde 9, yüzde 10'a yükselerek rekor tazeledi. Enflasyon aylık bazda yüzde 1,2 arttı, yüzde 0,9 arttı.
Euro Bölgesi'nde ekonomik güven endeksi Eylül'de 93,7'ye geriledi. Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini endeksin 95 değerini alması yönündeydi.
Çin İmalat sektörü PMI, Eylül ayında Ağustos ayındaki 49,4 puandan 50,1 puana çıktı. Beklenti imalat PMI'nın 49,6 puan seviyesinde gerçekleşeceği yönündeydi.
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, enerji krizine karşı elektrik talebinin zorunlu düşürülmesi, ucuz maliyetli elektrik üreticilerinin gelirlerinin sınırlandırılması ve fosil yakıt üreticilerinden katkı alınmasını içeren tedbirlerde anlaşma sağladı.
ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, Eylül'de aşağı yönlü revize edilerek 58,6 oldu.
ABD İşsizlik Başvuruları düştü, 24 Eylül'de sona eren haftada 16 bin azalarak 193 bine geriledi. Bloomberg ekonomist anketindeki medyan tahmin, 215 bin yeni başvuru olması yönündeydi.
Eski ABD Hazine Bakanı Larry Summers, ABD konut piyasasındaki çöküşün ilk emarelerinin görüldüğü Ağustos 2007 benzeri bir kaygı seviyesinin bugün için de geçerli olabileceğini belirtti.
IMF, küresel gıda krizi nedeniyle finansal maliyetlerin arttığını belirterek gıda güvensizliğine yüksek oranda maruz kalan ülkelerin gıda ve gübre fiyatlarındaki artış nedeniyle 2022 ve 2023'te ithalat maliyetlerinin 9 milyar dolar artabileceğini bildirdi.
Blok zincirlere kaydedilen dijital sanat ve koleksiyonlar olan NFT’lerin işlem hacimleri, bu yıl Ocak ayındaki rekor seviyeden yüzde 97 düştü.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), aralarında Barclays, Bank of America, Citigroup, Credit Suisse, Deutsche Bank, Goldman Sachs, Morgan Stanley ve UBS'in bulunduğu 16 finans şirketine elektronik iletişimi sürdüremedikleri ve koruyamadıkları gerekçesiyle 1,1 milyar dolarlık para cezası verdi.
İsveç Nato üyeliği vetosunu kaldırması sonrası, Türkiye'ye silah ambargosunu kaldırdı
Türkiye, Rusya'nın Ukrayna'nın bazı bölgelerini ilhakını reddetti
Standard & Poor's (S&P), Türkiye'nin uzun vadeli döviz cinsinden kredi notunu "B+"dan "B"ye indirdiğini, kredi notu görünümünü ise "negatif"ten "durağan"a çevirdiğini açıkladı.
TÜFE, Eyl'22 - TÜFE aylık %3,08 arttı. Buna göre enflasyon yıllık %83,45 oldu. Çekirdek enflasyondaki (C-Endeksi) yıllık artış ise %68,09 oldu.
Yurt İçi ÜFE, Eyl'22 - Yİ-ÜFE aylık %4,78 arttı. Buna göre artış yıllık %151,50 oldu.
ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Eylül ayında %5.30 arttı. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı %186.27, yılın başından itibaren ise %101.63 olarak gerçekleşti.
Kamu Bankaları Rus Mir ödeme sisteminden çıktı. Kremlin: Türk bankaları Mir kullanımını ABD'nin yaptırım baskılarıyla durdurdu
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye için 2022 büyüme tahminini yüzde 2'den yüzde 4,5'e yükseltti. Banka değerlendirmesinde Türkiye ekonomisi için artan cari açık ve kısa vadeli dış borcun temel kırılganlıklar olarak tanımlandığına dikkat çekti. EBRD, Türkiye'de banka sermayelerinin kuvvetli olduğunu ancak küresel gerilimlerin büyümenin gidişatını etkileyebileceğini ifade etti.
EBRD) Bölgesel Başekonomisti Roger Kelly,"Türkiye’nin kısa vadede dış borcu çok yüksek, yaklaşık olarak 180 milyar dolar. Baktığımız zaman da 15 milyar dolarlık bir net rezerv var. Türk lirasındaki değer kaybı çok büyük bir risk olacaktır" diye konuştu.
TCMB kredilerin doğru alana yönlendirilmesini ve amacı dışında kullanımını durdurmayı amaçlayan bir talimat yayınladı. Bankalara gönderilen menkul kıymet tesisine ilişkin uygulama talimatında ihracatçı tanımı ve ihracat kredilerinin nitelikleri netleştirildi.
SPK, Ağırlıkla Banka hisseleri olmak üzere işlem yapılan, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında yer alan sözleşmelerde gerçekleştirilen işlemlerinden dolayı 10 kişi hakkında suç duyurusunda bulundu.
Takasbank: TSKB, Şekerbank, İş GYO hisseleri teminata alındı
Erdoğan: Faizde bundan sonra yukarı çıkmak yok, daha aşağı inecek
Çevre Şehircilik Bakanı Kurum, sosyal konut projelerine 5 milyonu aşkın başvuru gerçekleştiğini belirterek, “5 milyonu aşkın başvuru karşısında Sayın Cumhurbaşkanımız, konut yapılacak arsa sayısını da bir milyona çıkarma talimatı verdi.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili teknik çalışmanın tamamlandığını duyuran Bakan Bilgin,"Aralıkta basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşacağız. Sayın Cumhurbaşkanımızla paylaştıktan sonra Meclise intikal ettiririz" ifadelerini kullandı.
EPDK lisanssız enerji üretim tebliğinde yaptığı değişiklikle, tüketim tesisleri ile mahsuplaşmak üzere kurulacak üretim tesisleri, farklı dağıtım bölgelerinde olabilecek. Böylece daha önce tüm üretim tesislerinin aynı görevli tedarik şirketi bölgesinde bulunması şartı kaldırılmış oldu.
Yurt içi yerleşik tüzel kişilerin kur korumalı (KKM) mevduat kapsamına dahil edilebilecek bankalardaki mevcut hesaplarında tarih sınırı Eylül sonuna kadar genişletildi.
BOTAŞ' doğalgaz fiyatlarınında Ekim ayından geçerli olmak üzere, günlük referans fiyatları baz alınacağını açıkladı. BOTAŞ'ın konut tüketicileri için gaz dağıtım şirketlerine Ekim'de uygulayacağı satış fiyatı sabit kalarak 1000 metreküp doğalgaz için 4 bin 80 lira oldu. Sanayi abonelerinin tarifesi, kademe 1 için 1000 metreküp doğalgaz fiyatı 7 bin 124 lira, kademe 2 için ise 15 bin 833 lira olarak belirlendi.Elektrik üretim amaçlı tarifede ise 1000 metreküp doğalgazın fiyatı 20 bin 625 olarak açıklandı.
EPDK tarafından alınan karar ile azami uzlaştırma fiyatları; (MWh başına) doğalgaz santralleri için 4 bin 500 lira, ithal kömürü santralleri için 2 bin 750 lira, yerli kömür santralleri için 2 bin 50 lira ve yenilenebilir kaynaklar için bin 540 lira olarak belirlendi.
BDDK verilerine göre bankalar Ocak-Ağustos döneminde kârını bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 420 artırdı. Bankacılık sektörü yılın ilk 8 ayında 252,2 milyar lira kar elde etti. Sektör 2021 yılının aynı dönemde 48,5 milyar TL kar elde etmişti.
Ipsos tarafından yapılan iki araştırma, ülkede 10 kişiden sekizinin alım gücünün düştüğünü ortaya koyarken, enflasyonun hem Türkiye'de hem de küresel olarak artacağı öngörüsünün hakim olduğunu gösterdi.
Bloomberg HT Tüketici Eğilim Anketi, Eyl'22 - Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi %10,1 arttı ve 64,64 oldu.
PMI, Eyl'22 - İstanbul Sanayi Odası İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 46,9 oldu. (ö:47,4)
Dış Ticaret İstatistikleri, Ağu'22 - MTA ihracat önceki aya göre %2,6; ithalat %3,8 arttı. TA ihracat önceki yılın aynı ayına göre %9,5 artarken; ithalat %37,5 arttı. Dış ticaret açığı aylık 11,2 mr USD; 12 aylık 89,83 mr USD oldu.
Hizmet ÜFE, Ağu'22 - H-ÜFE aylık %4,89 arttı. Buna göre artış yıllık %97,20 oldu.
Menkul Kıymet İstatistikleri, 23 Eyl - Yurt dışında yerleşik kişilerin önceki haftaya göre hisse senedi portföyü 204,16 mn$ azaldı; DİBS ve ÖST portföyü ise 17,99 mn$ arttı.
YP Mevduatları, 23 Eyl - Yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatları önceki haftaya göre 2,75 mr$ azaldı ve 210,42 mr$ oldu. Gerçek kişilerin mevduatı 1,01 mr$ azalarak 127,52 mr$; tüzel kişilerin mevduatı 1,75 mr$ azalarak 82,90 mr$ oldu.
TCMB Rezervleri, 23 Eyl - Rezervler önceki haftaya göre 3,9 mr azaldı ve 110,8 mr USD oldu. Döviz rezervi 3,49 mr azalarak 71,3 mr USD; altın ise 0,45 mr azalarak 39,5 mr USD oldu. Yılbaşından itibaren döviz rezervi 1,2 mr USD azaldı; altın rezervi 1,0 mr USD arttı.
Ekonomik Güven Endeksi, Eyl'22 - Ekonomik Güven Endeksi önceki aya göre değişmedi ve 94,3 oldu.
Türk-İş Açlık ve Yoksulluk Sınırı, Eyl'22 - 4 kişilik aile açlık sınırı aylık %5,16 arttı ve 7.245 TL oldu. Buna göre artış yıllık %130,01 oldu. 4 kişilik ailenin yoksulluk sınırı ise 23.600 TL oldu.
Türkiye 5 yıllık CDS primi 773.85 puan
Vix korku endeksi %3.27 artıda 32.52 puan
Move volatilite endeksi %4.22 ekside 141.89 puan
DXY Dolar paritesi 112.159
USD10Y Tahvil faizi %3.791
Baltık Kuru Yük İndeksi %0.17 artıda 1760 puan
Yorumlar
Dünya'da
Fed’in faiz artışları ve devamının geleceği beklentileri, borsalar, kriptolar, tahviller ve değerli metallerdeki satış sonrası, ABD 10 yıllık tahvillerindeki fazilerinin %3.87 seviyesine gelmesi sonrası, 2.6 trilyon dolara ulaşan ters repo tutarındaki boşta bekleyen paralar ve dolar paritesindeki son dönemde diğer para birimlerine karşı %10’un üzerindeki değer artışı piyasalardaki belirsizliği artırmakta. Genel görünüm faizlerdeki süreç netleşene kadar borsa, değerli metaller ve kriptolarda hafif yön yukarı olsa da bir sonraki enflasyon verilerine kadar piyasalardaki iniş ve çıkışların devam edeceği şeklinde yorumlanabilir.
Dünyadaki faiz artışlarının devam etmesi ve Rusya/Ukrayna savaşının etkisi ile gübre, tahıl, alüminyum, enerji emtialardaki fiyat artışlarının devam edeceği beklentileri tüm dünyada resesyon beklentilerini artışmış durumda. OPEC+ küresel yavaşlama beklentileri sonrası düşen petrol fiyatı sonrası Çarşamba günü yapılacak toplantıda günde 1 milyon varilden fazla petrol üretim kesintisine gidebileceği beklentileri durgunluk nedeni ile inen petrol fiyatlarında yeni artış eğilimlerini artırmakta.
Başta Çin olmak üzere ABD ve diğer ülkelerden gelen konut satış verileri, konut fiyatlarında uzun süreli bir durgunluk ve fiyatlarda aşağı yönlü hareketlerin öncüsü olarak görülmekte.
Genel olarak enerji ve gıda emtia fiyatlarındaki artışlar ön plana çıkarken, özellikle sanayi emtialarında Rusya kaynaklı olmayan emtialarda düşüş öngörüsü bulunmakta.
Türkiye'de
Dış ticaret açığı düşük faiz ve baskılanmış kur etkisi ile rekor seviyelerde gelmeye devam etmekte. Tüzel kişiler için Kur Korumalı Mevduat sürecinin uzaması, TCMB ihracat kredileri düzenlemeleri, TCMB rezervlerinde bir ayda yaklaşık 4 milyar dolarlık azalma, dolar endeksindeki yükseliş, aylık resmi enflasyonla %5’in üzerinde gelen enflasyona rağmen kurun bu düzeylerde artmaması, kurun halen satış yapılarak baskılamaya çalışıldığını göstermekte. S&P’in not azaltımı, ABD tahvil faizlerindeki artış, CDS primlerinin 800 puanlar seviyesinde devam etmesi, kur konusunda önümüzdeki günlerde kambiyo kontrollerine dönük sert hareketelere ya da kur artışlarına neden olacağı öngörülebilir.
AB’nin durgunluğa girmesi ve euro kurundaki azalma özellikle ihracat konusunda bizi zorlayacaktır. Aynı şekilde ithalat kalemlerinin ağırlıkla Dolar olması kar marjlarını ihracat yapan firmalar açısından cidi oranda etkileyecektir.
Resmi enflasyondaki artışlar %83,5 düzeyinde, Resmi ÜFE’nin %151, düzeyinde, gerçek enflasyonun ise %186,3 düzeyinde olması, yurtdışı özellikle enerji fiyatlarındaki artış eğilimi ile birlikte kurlardaki artışların devam edecek olması, enflasyonun özellikle seçimlere bir yıl kaldığı dikkate alındığında bütçe açıkları ve kamu harcamaları ile artacağı öngörülebilir.
Yapılan siyasi açıklamalara bakıldığında son dönemdeki politikalarla kısıtlanan ticari kredi imkanlarının Ocak ayına doğru rahatlatılacağı, özellikle KGF üzerinden yeni kredi imkanlarının yaratılacağı öngörülebilir. EYT sorunun yıl sonunda meclis gündemine taşınması ve seçim kanuna ilişkin maddeler dikkate alındığında Nisan-Mayıs döneminde bir seçimin gündeme geleceği genel olarak değerlendirilmektedir.
Yorumlar
Yatırım tavsiyesi değildir
Kpro | Yönetim | Finans